Nöbetçi Eczaneler
Bolu’nun Mudurnu ilçesinde geleneksel yöntemlerle fırın yaptırmak isteyen vatandaşlar soluğu inşaat işçisi Mehmet Ceyhan’ın yanında alıyor. Ceyhan’ın işçiliğini konuşturarak yaklaşık 4 günde inşa ettiği fırınlarda, lezzetli ekmekler pişiriliyor.
Mudurnu’da ikamet eden inşaat işçisi 57 yaşındaki Mehmet Ceyhan, birkaç vatandaşın talebi üzerine evlerine fırın yaptı. Kısa süre içinde adını duyuran Ceyhan, inşaat işlerine ara vererek, fırın yapımına yöneldi. İşçiliğini kullanan Ceyhan, tuğlaları özenle örerek, bacasız ve dumanın tek bir noktadan çıktığı fırınlar inşa ediyor. Ceyhan’ın fırınlarında geleneksel yöntemlerle kokusuyla “tok acıktıran” ekmekler pişiriliyor.
“Fırıncı oldum”
Fırın yaptıracak kişinin malzemeleri aldığını, kendisinin sadece işçiliği ile ilgilendiğini söyleyen Mehmet Ceyhan, “Bir fırın için 400-500 adet eskiden bildiğimiz yığma tuğla kullanılıyor. Bir fırın 4 günde yapılıyor ve işçilik olarak 4 bin liraya mal oluyor. Malzemesine karışmıyorum, sadece fırını yapıyorum. Ekmekleri pişirdiğimiz yeri mozaikli olarak yapıyorum. Mozaikte hiçbir problem olmuyor, kullananlar da gayet memnun oluyor. Hiçbir şikayet gelmedi. Eskiden cam kırığı, kömür tozu konulurmuş taşın sıcak olması için ama ben mozaikli yapıyorum, herkes memnu. Aslında ben inşaatçıyım ama fırın işi çoğaldı bu sene. Birkaç tane fırın yapmıştım, onu görenler ‘Bana da yap, bana da yap’ diye tutturdular, böylece fırıncı oldum” dedi.
“Çamur dokusu ekmek için daha iyi”
Fırının üst kısımlarını çamurdan yaptığını ifade eden Ceyhan, “Çamur dokusunun ekmek için daha iyi olduğunu söylüyorlar, onun için çamurdan yapıyoruz. Kalekimle yapsak belki çatlama yapabilir fakat çamur çatlama yapmıyor. Bir de ben örerken file koyuyorum. File çamuru daha iyi tutuyor. Köylerde, çarşıda herkes ekmeğini bu tür fırınlarda yapıyor. Bayramlarda özellikle pide, ekmek, kaşarlı, ıspanaklı her türlü ekmek yapımında bu fırınlar kullanılıyor” diye konuştu.
“Şimdiye kadar Mudurnu bölgesinde 45-50 fırın yapmışımdır”
Ceyhan, zaman zaman taleplerde yoğunluk yaşandığına dikkat çekerek, “Bundan sonra iki fırın daha yapacağım. Müşteriler bayrama yetiştirmek istediğini söyledi. Tek sıva ile tuğlaları örüp bitiriyoruz. Üzerini tekrar çamur sıva ile sıvıyoruz. Çamuru özel çamur. İçine saman katıyoruz. İyice özleştirdikten sonra ördüğümüz tuğlaların üzerine sürüyoruz. Bu sayede fırında çatlama yapmıyor. Beton sıva yapsak çatlatır. Şimdiye kadar Mudurnu bölgesinde 45-50 fırın yapmışımdır” şeklinde konuştu.
“Bu gelenek kayboldu”
Eski geleneklerin kaybolduğundan yakınan Mehmet Cantürk isimli vatandaş ise “Mudurnu Yenice Şeyhler köyündeyiz. Bu gördüğünüz ekmekler eskiden bu fırınlarda yapılırdı fakat 10-20 yıldır bu gelenek kayboldu. Francala ekmek hayatımıza girdi. Hayatımıza girdikçe üretimde yapılmaz oldu, topluca ekmek de yapılmaz oldu. Bu kültürü Mehmet ustamız sağ olsun, eski günleri canlandıralım diye tekrar fırın yapımına başladı. Şehirden ekmek geldiği zaman biz bu köydeki ekmekleri gözümüz görmez, şehirden gelenlerle katık yapmaya çalışırdık, francala ekmek denirdi onlara. Sonra anladık ki aslında bizim atalarımızın, ecdadımızın yaptığı doğruymuş. Biz de şimdi tekrar eskiye döndük, ustamız da sağ olsun, bu kültüre eski ustalardan öğrendiğini devam ettiriyor. Emeklerine sağlık. Gördüğünüz gibi çamur, saman gibi en doğal malzemeden fırınımızı yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Bayram ekmeklerimizi inşallah fırında pişireceğiz”
Gelenekleri bozmamak için fırın yaptırdıklarını dile getiren Ayşe Cantürk, “Geleneklerimizi bozmayalım diye eski fırınlarımızı yeniden yaptık. Bayram ekmeklerimizi inşallah fırında pişireceğiz. Fırın güzel oldu. 30 somun ekmek alır içerisine” dedi.
